२३ भदौ, एजेन्सी
जी-२० को शिखर सम्मेलन आजदेखि शुरु भएके छ। वान अर्थ, वान फेमिली, वान फ्युचर (एक पृथ्वी-एक परिवार-एक भविष्य) को सन्देशसहित नयाँ दिल्लीको मण्डमपमा शुरू भएको सम्मेलनमा विभिन्न शक्तिराष्ट्रका प्रमुख र प्रतिनिधिहरू उपस्थित भएका छन् ।
सम्मेलनका लागि अमेरिकाका राष्ट्रपति जो बाइडेन, जर्मन चान्सलर ओलाफ शोल्तनज, बेलायतका प्रधानमन्त्री ऋषि सुनक, चिनिया प्रतिनिधि ली चियाङ्ग, रूसका विदेशमन्त्री सर्गेई लेवराव, दक्षिण अफ्रिकाका राष्ट्रपति सिरिल रामोफोसा, युरोपियन कमिशनकी अध्यक्ष उर्सुला वान डेर, जापानका प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदा सहभागी छन् ।
त्यस्तै बंगलादेशकी प्रधानमन्त्री शेख हसिना, मौरिससका प्रधानमन्त्री प्रबिन्द जुगनाथ, इटलीकी प्रधानमन्त्री जर्जिया मेलोनी, क्यानडाका प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडो, अष्ट्रेलियाका प्रधानमन्त्री एन्थोनी अल्बानेस, इजिप्टका प्रधानमन्त्री अब्देल फतह एइ-सिसि, साउदी अरबका राजकुमार मोहम्मद बिन सलमान बिन अबदुल्लाजिज अल साउद लगायतका व्यक्तित्वहरूको उपस्थिति रहेको बिबिसीले उल्लेख गरेको छ ।
रूसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन र चिनियाँ राष्ट्रपति सि चिनफिङ भने जी-२० सम्मेलनमा सहभागी भएका छैनन् । सम्मेलनमा सहभागी हुन आएका राष्ट्राध्यक्ष तथा प्रतिनिधिहरूलाई भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले मण्डपमस्थित प्रगती मैदानमा स्वागत गरेका थिए ।
कार्यक्रमको मञ्चमा कोर्णार्क चक्रको तस्बिर राखिएको छ। बिबिसीका अनुसार कोर्णार्क चक्र पहिलो पटक १३ औं शताब्दीमा राजा नरसिंहदेव प्रथमको शासन कालमा बनाइएको थियो ।
सम्मेलनको उद्घाटनमा बोल्दै भारतका प्रधानमन्त्री मोदीले शुक्रबार मोरक्कोमा गएको भूकम्पका कारण त्यहाँ भएको जनधनको क्षतिबारे दुःख व्यक्त गर्दै सक्दो सहयोग गर्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका छन ।
मोदीले आजै अफ्रिकन युनियनलाई पनि जी-२० को स्थायी सदस्य राष्ट्र घोषणा गरेका छन। बिबिसीका अनसार सो निर्णय लिनुपूर्व उनले अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनसँग छलफल गरेका थिए। बाइडेन सहमत भएपछि मोदीले अफ्रिकन युनियनलाई पनि जी-२० मा सहभागी गराइएको घोषणा गरेका हुन् । यो सँगै जी-२० मा आवद्धको संख्या १९ राष्ट्र पुगेको छ।
संयुक्त राज्य अमेरिका, रूस, चीन, भारत, जापान, अष्ट्रेलिया, क्यानडा, बेलायत, अर्जेन्टिना, ब्राजिल, फ्रान्स, जर्मनी, इन्डोनेशिया, इटली, रिपब्लिक अफ कोरिया, मेक्सिको, साउदी अरब, दक्षिण अफ्रिका र टर्की जी-२० राष्ट्र हुन्।
सम्मेलनको पहिलो सत्र ‘वान अर्थ’ विषयमा विमर्श हुनेछ। त्यसपछि विभिन्न देशहरूबीच द्वीपक्षीय भेटवार्ता हुने बिबिसीले जनाएको छ। लगत्तै ‘वान फेमिली’ शीर्षकमा दोस्रो सत्र शुरू हुनेछ।
आज बेलायत, इटली, जापान र जर्मनीका राष्ट्राध्यक्षसँग भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले द्वीपक्षीय भेटवार्ता गर्ने तय भएको छ।